Dúndraðu upp gleðihormónunum í skammdeginu

Nú þegar skammdegið er sem dimmast, og dagsbirtu nýtur ekki við nema örfáar klukkustundir þá verðum oft lítil í okkur. Smá leið og döpur með mikinn kvíða, tætt og tjásuð í streitu hversdagsins, illa sofin og einmanna ákváðum við að leia í verkfærakistu Röggu Nagla.

Þá er mikilvægt að dúndra reglulega upp gleðihormónum líkamans.

Óheilbrigð bjargráð eru snákaolía.

Margir nota óheilbrigð bjargráð til að fá vellíðunartilfinningu. Sælgæti, sjoppingtúra, Smirnoff og sígarettu.

Þessir hlutir verða vinur og hækja þegar þú upplifir neikvæðar tilfinningar.

Þeir dreifa huganum frá óþægilegu tilfinningunum um stundarsakir og við slökkvum á heilanum.

Sykur, salt og fita losa út gleðihormónin dópamín og serótónín á núlleinni og þetta veit skrokkurinn. Þess vegna öskrar hann á Hómblest, Maarud og lakkrísreimar þegar ergelsið streymir um æðarnar.

Ekki pissa í skóinn þinn með óhjálplegum bjargráðum.

Plús að sælan er svo skammvinn. Eins og að pissa í skóinn sinn. Rosa heitt og kósý í örfáar sekúndur. En svo verður ÍSKALT og enn óþægilegra en áður.

Matur, sjopping, sjúss og rettur sem bjargráð í tilfinningaróti býr til fleiri vandamál en þau leysa.
Því ofan á pirring, svekkelsi, frústrasjón bætist samviskubit, sektarkennd, svekkt sjálfsmynd.

Leitum eftir langvarandi vellíðan

Við viljum langvarandi vellíðan. Við viljum gleðihormónin sem lúra lengi í skrokknum.Oxýtócín. Serótónín. Endorfín. Dópamín.

Hvað eru þessar gleðisprengjur annars, og hvernig getum við stuðlað að losun þeirra oftar?

Serótónín er skapstjórnunarhormón.

Það er myndað úr amínósýrunni Tryptophan sem þarf að koma inn í líkamann í gegnum mataræðið og finnst helst í hnetum, kalkún, ostum, tófú og rauðu kjöti.

Serótónín hjálpar við að stjórna skapi og líðan, og hefur áhrif á svefn, matarlyst og meltingu.

Önnur hlutverk serótóníns eru:

Draga úr depurð
Kvíðastjórnun
Græðir sár
Viðheldur beinaheilsu

Þegar serótónín magnið er heilbrigt og eðlilegt er kvíðinn lengst úti í hafsauga, við erum hress og kát, til í tuskið, einbeitt og í góðu tilfinningajafnvægi.

Athafnir sem keyra upp serótónín.

Nudd
Sólarljós/ ljósameðferð
Vera utandyra
Heilsusamlegt mataræði
Skrifa í dagbók
Öll hreyfing
D-vítamín
Góður félagsskapur

Dópamín er vellíðunarhormónið

Taugakerfið sér um að losa dópamín í kjölfar hegðunar og athafna en það veitir skammtímavellíðan…. Einn, tveir og bingó.

Þegar líkaminn losar dópamín í miklu magni upplifum við vellíðan og verðlaunatilfinningu sem styrkir ákveðna hegðun í sessi.

Á móti kemur að lágt magn dópamíns í líkamanum veldur áhugaleysi og lítilli hvöt til að gera hluti sem flestir myndu valhoppa hæð sína yfir.

Amínósýran L-Tyrosine spilar mikilvægt hlutverk í að framleiða dópamín, svo það er krítískt að hafa hana í bunkum í skrokknum.

Prótínrík fæða er besta uppsprettan, eins og kalkúnn, egg, mjólkurvörur, soja og nautakjöt.

Góðgerlar stuðla að heilbrigðri þarmaflóru en ákveðnar bakteríur í þörmunum framleiða dópamín sem hefur áhrif á skap og hegðun.

Athafnir sem losa dópamín

Regluleg hreyfing
Nægur svefn
Hlusta á tónlist
Þefa af nýbökuðum kökum
Borða súkkulaði
Hugleiða
Fá nægilegt sólarljós
Passa uppá járn, niacine, B6 og fólínsýru

Oxytocin er ástarhormónið

Framleitt í undirstúku heilans, en rannsókn frá árinu 2012 sýndi að pör sem eru að hefja sitt tilhugalíf hafa mun hærra magn af oxytocin í líkamanum en þeir sem eru einhleypir.

Þegar við tengjumst annarri manneskju, hvort sem það er rómantískt eða platónskt, þá framleiðir líkaminn vellíðunarhormónin dópamín, serótónín og oxytocine sem öll láta okkur líða vel andlega og líkamlega.

Nýbakaðar mæður framleiða til dæmis oxytocine í bílförmum.

Við erum slakari og rólegri þegar oxytocine er hátt í líkamanum.

Oxytocin hefur áhrif á ýmsar tilfinningar:

Samkennd
Traust
Einkvæni
Jákvæð samskipti

Það sem losar Oxytocin:

Horfa í augun á annarri manneskju
Faðma einhvern
Líkamleg snerting
Veita einhverjum óskipta athygli
Borða góðan mat saman
Þefa af ilmolíum
Finna sólina í andlitinu
Kynlíf
Kúra og knúsast

Endorfin náttúrulegur verkjastillir

Orðið „ENDORPHINE“ samsett úr endogenous sem þýðir í líkamanum og morphine sem er verkjastillir af ætt ópíóða.

Endorfín eru próteinpeptíð sem heiladingull og undirstúka framleiða þegar við gerum eitthvað sem veitir okkur gleði og hamingju.

Flestir þekkja vímuna sem við finnum eftir erfiða æfingu, eða hvernig okkur líður eftir að hafa hlegið í rússíbana.

Hlutverk endorfína eru:

Að draga úr verkjum
Auka gleði og vellíðan
Draga úr streitu, depurð og kvíða
Bæta skap
Auka sjálfstraust
Draga úr bólgumyndun

Athafnir sem stuðla að losun endorfína:

Hressandi æfing
Dansa
Hlaupa
Hlæja dátt
Nálastungur
Dökkt súkkulaði
Stunda kynlíf

Það er mikilvægt fyrir góða andlega heilsu að framkvæma daglega athafnir sem láta okkur líða vel og framleiða allar þessar náttúrulegu gleðipillur líkamans.

En því miður eru margir of uppteknir við að sækja og skutla, gera og græja að þeir gleyma að setja sjálfan sig í forgang með að hitta vinina, fara í heitt bað, göngutúr í náttúrunni eða bara hoppa á trampólíni með krökkunum.